Campus Vesta zet voor opleidingen en rampenoefeningen medisch geschoolde acteurs in die complexe trauma's of zeldzame ziektebeelden spelen.

Levensechte scenariotrainingen
Campus Vesta organiseert al tien jaar samen met de Universiteit Antwerpen de opleiding rampenmanagement. De cursisten bewijzen hun expertise tijdens de jaarlijkse rampenoefening. Dit jaar doen meer dan 200 deelnemers mee aan de oefening, waaronder tal van brandweerprofessionals, politionele en medische interventieteams en ongevallensimulanten.

Om de scenariotrainingen levensecht te maken, werd in 2013 de simulantenvereniging Vitus in het leven geroepen. Dit is de vaste Campus Vesta crew van acterende ongevallensimulanten die allemaal operationeel zijn als hulpverlener-ambulancier.

Ze krijgen voor de start van elke scenariotraining een fiche met de trauma's, ziektebeelden en parameters die ze moeten uitbeelden. Het Rode Kruis en het Vlaamse Kruis hebben ook een simulantenvereniging. Tijdens rampenoefeningen zorgen zij vaak voor ondersteuning.

Bedrijven huren ongevallensimulanten van Campus Vesta in

Mark Wouters heeft een fulltime job bij de NMBS en rijdt daarnaast al 26 jaar met de ziekenwagen. Hij is bij Campus Vesta de coördinator van Vitus, dat staat voor Vesta's Inwendige en Trauma Uitbeeldende Simulanten. "We worden niet alleen ingezet voor de EHBO-opleidingen aan politie, brandweer en hulpverleners-ambulanciers, ook steeds meer bedrijven huren ons in om evacuatieoefeningen en opleidingen bedrijfshulpverlener meer aanschouwelijk te maken. Je kunt alle theorie uitleggen over hoe je moet handelen als een collega een hartstilstand of epilepsieaanval krijgt, maar dat oefenen met een simulant en de stress voelen van de juiste eerste hulp toedienen, dat is van een ander kaliber."

Omgaan met agressie is dagelijkse kost
Er wordt in opleidingen aan hulpverleners steeds meer aandacht besteed aan omgaan met agressie. Niet alleen omstaanders zijn meer en meer brutaal of denken dat ze na het zien van ziekenhuisseries beter weten dan de medische hulpverleners, ook patiënten kunnen heel agressief uit de hoek komen. Toch kun je er als patiënt niet altijd aan doen. "Je moet als hulpverlener altijd op je hoede zijn, want agressie is helaas niet meer weg te denken", vertelt Mark. "Patiënten zijn mondiger geworden en ook omstaanders ventileren zonder gêne hun frustraties, zelfs als we bezig zijn met een reanimatie of er net een slachtoffer overleden is. Er komt nog eens bij dat tijdens interventies patiënten vaak onder invloed zijn van drugs of alcohol. En dan zijn er ook nog een aantal ziektebeelden die agressie opwekken. Zo kan iemand met een te lage bloedsuikerspiegel heel verward of agressief uit de hoek komen. Het is aan ons om snel te detecteren wat het ziektebeeld is. Als je de meest bizarre scenario's al eens geoefend hebt met een ongevallensimulant, ga je sterker in je schoenen staan als je het in het echt meemaakt."

Communiceren met anderstaligen
Wat doe je als er een anderstalige klant in je winkel plots in elkaar stuikt? Omgaan met diversiteit betekent voor bedrijven dat ze ook anderstaligen de juiste eerste zorg willen toedienen. Logisch dat tal van bedrijven de hulp inroepen van de ongevallensimulanten van Vitus en daarbij expliciet vragen naar scenario's met anderstaligen. "Elkaars taal niet spreken, mag geen effect hebben op het welzijn van de patiënt. Daarom kun je bij Campus Vesta ook trainen met ongevallensimulanten die meertalig zijn. We hebben bij Vitus simulanten van Zweedse, Bosnische, Griekse en Marokkaanse origine. Het is fantastisch om te zien hoeveel commerciële bedrijven begaan zijn met hun klanten."

Ongevallensimulant Mark Wouters

De slappe lach is verboden
Wie ongevallensimulant wordt, moet sowieso al operationeel zijn als hulpverlener-ambulancier. Na een auditie volgt een opleiding van acht dagen. Je oefent dan het uitbeelden van ziektebeelden en je leert grimetechnieken aan. De slappe lach krijgen is uiteraard verboden. "Soms doen cursisten gekke uitspraken of handelen ze uit stress foutief. In een lessituatie mag je natuurlijk fouten maken, daarvoor zijn we er. Toch moeten we tijdens scenariotrainingen geregeld de slappe lach onderdrukken. We zetten dan druk op onze achterste kiezen en denken aan droevige dingen. Zo begon een cursist die helemaal opging in het scenario me bijna echt te reanimeren met een AED-toestel, de docenten konden hem nog net op tijd van me afhalen."

Angstige patiënten geruststellen
Volgens Mark maakt trainen met ongevallensimulanten je sowieso meer empathisch naar patiënten toe. "Je ervaart als simulant zelf wat het is om bij een ramp of zwaar verkeersongeval een half uur op een schepbrancard te liggen met een halskraag aan. Er wordt getrieerd bij rampen, de zwaarst gewonden worden eerst afgevoerd. Het ergste is als je niet goed vastligt op de schepbrancard, dat is bij transport heel eng. Ongevallensimulanten zeggen het wanneer ze pijn hebben en maken van hun oren als ze bang zijn. Zo leren hulpverleners meer rekening te houden met het comfort en het emotionele welzijn van de patiënt."

Ambulanciers die interesse hebben om ongevallensimulant te worden, kunnen contact opnemen met Campus Vesta.

PRAKTISCHE INFO RAMPENOEFENING

Wanneer : zaterdag 20 mei

Programma : vanaf 9 uur: grime ongevallensimulanten
van 10 tot 13 uur: scenario rampenoefening (nadien debriefing deelnemers)

Waar : Campus Vesta, Oostmalsesteenweg 75, 2520 Ranst

Meer info : Facebook en Twitter van Campus Vesta voor live sfeerbeelden rampenoefening